Od ponad siedemdziesięciu lat amerykański dolar pozostaje podstawową walutą świata. Od czasu II wojny światowej 70-80% wszystkich międzynarodowych transakcji i 40% światowego eksportu odbywa się w dolarach. Amerykańska waluta utrzymała swój status, mimo że jej wartość ulega nieustanej dewaluacji. Dlaczego? Bo świat potrzebuje dolarów, by kupować ropę.
DŁUGOTERMINOWA WARTOŚĆ KAŻDEJ WALUTY ZALEŻY OD JEJ SIŁY NABYWCZEJ
OPEC (Organizacja Państw Eksportujących Ropę Naftową) i inni wierzyciele Ameryki za miernik wartości dolara uważają złoto. 41 lat temu dolar wart był 1/35 uncji złota. Dziś, po latach wielkich deficytów i generowania długu przez Rezerwę Federalną, dolar wart jest 1/1300 uncji złota. Posiadacze dolarów na całym świecie czują się oszukani przez walutę o stale zmniejszającej się wartości. Lekkomyślna amerykańska polityka monetarna podważyła ich wiarę w dolara.
„Przy braku długoterminowej roztropności fiskalnej, Stany Zjednoczone ryzykują podważenie zaufania tych, którzy powierzyli im zarządzanie dolarem”. Rada Stosunków Zagranicznych, Koniec Waluty Narodowej, Polityka Zagraniczna, 05/06 2007.
WSZYSTKIE PAPIEROWE DOLARY WYMIENIALNE NA ZŁOTO LUB SREBRO
Kiedyś dolar był równie dobry jak złoto. Papierowy dolar był prawdziwym pieniądzem, ponieważ reprezentował namacalną wartość oraz był wymienialny. Poza okresami wojny, każdy mógł zamienić papierowe dolary na złote lub srebrne monety. Dolar równał się ok. 1/20 uncji złota. Zgodnie z ustawą Coinage Act z 1792 roku 1 USD równy był 0,04375 uncji trojańskiej złota.
Jednakże 6 marca 1933 roku prezydent USA ogłosił stan wyjątkowy. Wykorzystując uprawnienia wojenne (ustawa o handlu z wrogiem z czasów I wojny światowej) zamknął wszystkie banki (ustawa o nadzwyczajnej pomocy dla banków, 9 marca 1933 r.). Rozkazem wykonawczym zmusił obywateli do zwrócenia złota do Rezerwy Federalnej po kursie wymiany 20,67 USD za uncję.
DOLARY Z BANKÓW CENTRALNYCH WYMIENIALNE NA ZŁOTO
Rozkaz wykonawczy nie miał wpływu na zagraniczne banki. Światowe banki centralne wciąż mogły wymieniać swoje dolary na amerykańskie złoto, ale po nowym kursie. Po tym, jak amerykańscy obywatele i instytucje oddali swoje złoto, prezydent Roosevelt podniósł cenę kruszcu o 69%
do 35 USD za uncję. W ciągu jednej nocy dolar został zdewaluowany i równał się jedynie 0,0285 uncji trojańskiej. Jednostka monetarna zmieniła się z 1/20 na 1/35 uncji złota za dolara.
Obywatele Stanów Zjednoczonych zostali zmuszeni do oddania swojego złota Rezerwie Federalnej
(a co za tym idzie – bankom Narodów Zjednoczonych) po 20,67 USD za uncję. Urzędnik amerykańskiego Departamentu Skarbu, Harry Dexter White, przetransferował tony złota do dwóch nowopowstałych banków centralnych – Międzynarodowego Funduszu Walutowego oraz Banku Światowego. Wkrótce potem cena złota została podniesiona do 35 USD za uncję. Zyski wykorzystano do wielu międzynarodowych celów, w tym kredytowania Ameryki Łacińskiej.
Harry Dexter White i jego wieloletni przyjaciel John Maynard Keynes są nazywani ojcami-założycielami systemu walutowego z Bretton Woods. White kierował Międzynarodowym Funduszem Walutowym do 1947 roku. Później FBI zidentyfikowało go jako najwyższego rangą agenta radzieckiego wywiadu w USA.
PETRODOLARY OPARTE NA ZŁOCIE
Po II wojnie światowej Stany Zjednoczone były w posiadaniu 80% całego złota na świecie
i 40% globalnej produkcji. Kiedy w 1961 roku powstała OPEC, kartel zgodził się oprzeć cenę ropy naftowej o dolara, ponieważ w tamtym czasie wciąż obwiązywał rodzaj standardu złota (dolar w 40% był oparty na złocie). Przez pierwsze dziesięć lat kraje OPEC mogły wymieniać swoje dolary na amerykańskie złoto. Według oryginalnego kontraktu z OPEC, Stany Zjednoczone praktycznie wymieniały więc złoto za ropę.
Od tamtej pory OPEC, mający 40-procentowy udział w światowej produkcji ropy, handluje nią wyłącznie w dolarach. Dzięki tej relacji, USA są w stanie kontrolować globalny rynek ropy naftowej. Reszta świata, aby kupić ropę OPEC, potrzebuje dolarów, więc musi posiadać ogromne rezerwy amerykańskiej waluty.
FIAT DOLARY OPARTE NA ROPIE
W połowie lat 60. Rezerwa Federalna rozpoczęła nadmuchiwanie podaży pieniądza w USA, by móc sfinansować swoją ekspansję w Wietnamie. Jako, że Stany Zjednoczone zalewały resztę świata dolarami, europejskie banki centralne zaczęły agresywnie zamieniać swoje dolary na złoto. Kiedy prezydent Johnson przedstawił swój program socjalny „Wielkie Społeczeństwo”, zagranica jeszcze szybciej zaczęła pozbywać się dolarów za kruszec. Do 1971 roku amerykańskie rezerwy złota znikały w niebezpiecznie szybkim tempie. Prezydent Nixon zamknął więc tzw. „złote okno”, zakończył się standard złota i Stany Zjednoczone wycofały się z ustaleń z eksporterami ropy. Czyniąc dolara fiat walutą, USA naruszyły długotrwały kontrakt dotyczący cen ropy i w efekcie zdewaluowały dolara.
Fiat waluta to papierowy pieniądz, który nie reprezentuje żadnej realnej wartości. Legalnym środkiem płatniczym czyni go jedynie porządek prawny. Fiat z łaciny oznacza „niech się stanie”.
Kiedy amerykański dolar był oparty na złocie, jego siła nabywcza była stabilna. Od 1873 do 1973 roku cena baryłki ropy naftowej wahała się w zakresie 2 USD. Między II wojną światową a rokiem 1973, cena baryłki wynosiła pomiędzy 2,57 a 3,57 USD. Oznacza to, że przez 25 lat stosunek dolara do ropy pozostawał w rozpiętości 1 dolara.
Kiedy OPEC zgodził się handlować ropą wyłącznie w amerykańskich dolarach, cena złota wynosiła
35 USD za uncję, a baryłka ropy kosztowała 2,85 USD. (Dow Jones & Company, BP Statistical Review, Wielka Brytania).
3200% WZROSTU CEN ROPY W DOLARACH
Średnia relacja dolara do ropy wynosi dziś 94,71 USD za jedną baryłkę (WTI). Po przeliczeniu w dolarach, cena ropy wzrosła zatem o blisko 3200%.
Czy to oznacza wzrost wartości ropy o 3200%? Nie – wartość ropy się nie zmieniła, dlatego jej cena demonstruje znaczący spadek wartości amerykańskiego dolara.
10% WZROSTU CEN ROPY W ZŁOCIE
Porównajmy 3200-procentową zmianę stosunku dolar-ropa do zmiany stosunku złoto-ropa. W czasach, kiedy dolar był oparty na złocie (1971 r.) relacja złoto-ropa wynosiła 15 do 1. Za jedną uncję złota można było kupić piętnaście baryłek ropy.
1972 – 15 do 1 (1 uncja złota mogła kupić 15 baryłek ropy)
W 1972 roku średnia cena ropy wynosiła 3,50 USD za baryłkę (max. 3,63 USD).
Średnia cena złota wynosiła 58,42 USD za uncję trojańską.
15 baryłek ropy (3,63 USD x 15) kosztowało 54,45 USD.
2014 – 13,5 do 1 (1 uncja złota może kupić 13,5 baryłek ropy)
4 września 2014 roku cena ropy wynosiła 94,71 USD za baryłkę.
Cena złota na spocie wynosiła 1270 USD za uncję trojańską.
13,5 baryłek ropy (94,71 USD x 13,5) kosztowało 1278,58 USD.
Mierzona w złocie, cena ropy pozostała więc względnie stabilna. Cena w dolarach jest tak wysoka, ponieważ to dolar jest bardzo słaby.
ROZCIEŃCZANIE PODAŻY PIENIĄDZA
Złoto jest prawdziwym pieniądzem, więc jego wartość nabywcza jest stała. Z drugiej strony, dolar jest fiat walutą, która nie reprezentuje absolutnie żadnej namacalnej wartości. Rezerwa Federalna deprecjonuje dolara rozcieńczając podaż pieniądza.
Rozdzielenie złota i dolara pozwoliło Rezerwie Federalnej na sztuczne zachowanie stóp procentowych poniżej naturalnego poziomu za pomocą wstrzykiwania na rynek nowych dolarów i kredytów. Jest to polityka stałego rozcieńczania podaży pieniądza. Nieustająca ekspansja podaży papierowej waluty.
Wywołany przez to spadek siły nabywczej dolara jest głównym powodem wzrostu cen ropy. Tak naprawdę, upadek dolara jest również główną przyczyną wysokich cen pożywienia, edukacji, wynajmu nieruchomości i opieki zdrowotnej – wszystkiego.
BITWA O WALUTĘ DLA ROPY
Wartość dolara spada systematycznie od 1971 roku. Dolar pozostaje jednak główną walutą świata, ponieważ na nim opiera się ropa.
Jeśli rynki naftowe miałyby wymienić dolary na złoto, amerykańska zdolność do drukowania dolarów dla pokrycia deficytów zostałaby ukrócona. Jeśli państwa OPEC przestałyby handlować ropą w dolarach, Rosja, Chiny, Korea, Indie, Tajwan i Japonia mogłyby drastycznie obniżyć swoje rezerwy dolarowe lub w ogóle pozbyć się dolarów. I jeśli nowa Irańska Giełda Naftowa będzie kontynuować handel ropą i gazem, również europejskie kraje nie będą musiały posiadać dolarów.
Zwierzchnictwo dolara zależy zatem od siły amerykańskiej armii, by bronić własnej waluty. Amerykanie nie pozwolą krajom produkującym ropę na odrzucenie dolara.
WYMUSZONA PRZEWAGA DOLARA
W 2000 roku Saddam Hussein zażądał euro za iracką ropę. Były sekretarz skarbu USA, Paul O’Neill, ujawnił, że głównym tematem pierwszego spotkania gabinetu George’a W. Busha było znalezienie sposobu, jak dokonać inwazji na Irak. O’Neill twierdzi, że zmiana reżimu stała się priorytetem zaledwie dziesięć dni po inauguracji rządów Bush’a. Ujawnił także, że głównym tematem drugiego zebrania gabinetu była przyszła okupacja Iraku. W styczniu 2001 – osiem miesięcy przez 11 września – omawiano już inwazję na Irak i jego okupację. Irak wznowił handel ropą w dolarach już w dwa miesiące po inwazji w 2003 roku.
„Stany Zjednoczone nie mogą sobie pozwolić na handel ropą inaczej, niż w dolarach”.
UCIECZKA OD HEGEMONI AMERYKAŃSKIEJ WALUTY
Przez dekady Libia i inne afrykańskie państwa próbowały stworzyć panafrykański standard złota. Pod przewodnictwem Muammara al-Kaddafiego, narody afrykańskie przynajmniej dwukrotnie nawoływały do monetarnej unifikacji. Kraje te dyskutowały nad możliwością użycia libijskiego dinara jako jedynej waluty do handlu afrykańską ropą. Chciały niezależnej, panafrykańskiej waluty.
Kaddafi odrzucił zarówno dolara, jak i euro, omijając zasady Międzynarodowego Funduszu Walutowego, które zabraniały istnienia walut twardych, czyli takich, które choć w pewnym procencie oparte są na złocie lub srebrze.
Dawniej, istnienie twardych walut powstrzymywało inne kraje przed zbytnim nadmuchiwaniem ich własnych fiat walut. Jeśli jakiś kraj zdeprecjonował swoją walutę, inne kraje mogłyby od niej uciec w kierunku dostępnych twardych walut. Kraje z fiat walutą były więc poniekąd zmuszone do uczciwości.
Zgodnie z porozumieniem MFW z 1978 roku (pierwsza poprawka, artykuł IV), kraje uczestniczące nie mają prawa opierać walut na złocie, mimo że sam bank posiada tony kruszcu. Szwajcarski frank został rozłączony ze złotem 1 maja 2000 roku.
Od czasu zbombardowania Libii, po raz pierwszy za naszych czasów, żaden suwerenny kraj nie posiada własnej twardej waluty. Nie ma już alternatywy dla fiat walut innej niż fizyczne złoto i srebro.
w oparciu o: „Gold Dollars. Oil Dollars”, Denise Rhyne.