Pod względem wartości, jako obiekt kolekcjonerski, moneta jest zwykle mniej lub bardziej wartościowa – zależnie od jej stanu, znaczenia historycznego, rzadkości, jakości-piękna wyrobu i ogólnej popularności wśród kolekcjonerów. Jeśli monecie brakuje tych zalet to nie będzie raczej wiele warta. Monety bulionowe są również oceniane pod tymi względami, lecz ich wartość zależy bardziej od ceny zawartego w nich złota lub srebra.
Czasami poza-obiegowe monety bulionowe, takie jak Amerykański Złoty Orzeł (American Gold Eagle) lub Kanadyjski Złoty Liść Klonowy (Canadian Gold Maple Leaf) są wybijane z o wiele mniejszą wartością nominalną niż cena metalu z jakiego powstały. Takie monety nie są przeznaczone do obiegu i ceny wybite na nich nie są wartościami rynkowymi czy fiducjarnymi, a jedynie numerami symbolicznymi.
Większość współczesnych monet jest stworzona z tanich metali i ich wartość jest umowna. Oznacza to, że wartość danej monety jest określana prawnie przez rząd i jest wyznaczana jedynie przez wolny rynek i jak każda waluta narodowa, rozstrzygana w handlu międzynarodowym. To powoduje że takie monety są żetonami pieniężnymi w tym samym znaczeniu co banknoty papierowe.
Papierowe banknoty nie są bezpośrednio oparte na metalu, lecz na rządowej gwarancji międzynarodowej wymiany dóbr i usług.
Wybija się monety, których wartość fiducjarna jest niższa od wartości zawartych w nich metali, lecz nie jest to nigdy celowe i następuje jedynie później w wyniku inflacji, gdy wartość rynkowa metalu przekracza zadeklarowaną wybitą na monecie jej wartość nominalną.
Przykłady tego zjawiska to drobne monety amerykańskie sprzed 1965 roku i cent amerykański z 1982 r. Z powodu wzrostu wartości miedzi, Stany Zjednoczone znacznie zmniejszyły ilość miedzi w każdym cencie. Od 1982 r., amerykańskie centy są wytwarzane z cyny w 97,5%, pokrytej miedzią w 2,5%.
Znaczące różnice pomiędzy wartościami nominalnymi monet, a cenami metali doprowadzają do wycofania monet z obiegu, ponieważ można lepiej zarobić przetapiając i sprzedając zawarty w nich metal.
Amerykańska Mennica w rezultacie zabroniła niedawno topienia i eksportu centów i pięciocentówek. Na przestępców czekają wysokie kary pieniężne i pozbawienia wolności.
Photo by Nikita Andreev on Unsplash