Przejdź do treści

Platyna – chemiczne ciekawostki

Platyna

Platyna występuje w naturze, z małymi dodatkami pierwiastków irydu, osmu, palladu, rutenu i rodu, należących do tej samej grupy metali. Platyna nie jest rudą i istnieje w dwóch rzadkich minerałach – sperylicie (PtAs2) i kuperycie (PtS).

Czysta platyna jest pięknym, srebrno-białym metalem. Jest plastyczna i miększa od srebra, złota czy miedzi. Jest cięższa od złota.

Platyna nie utlenia się (nie rdzewieje) w powietrzu, w żadnej temperaturze. Ulega jednak korozji poprzez halogeny, cyjanki, siarkę i żrące alkaloidy. Nie można jej rozpuścić w kwasie chlorowodorowym czy azotowym. Mieszanka tych kwasów produkuje substancję aqua regia, która rozpuszcza platynę i tworzy chloro-platyniczny kwas (H2PtCl6). Wodór i tlen eksplodują w obecności platyny.

Platyna może być wyprodukowana w wielu postaciach – gaza, folia, puder, płatek i jako powłoka.

W postaci gazy (cienkiej siatki) jest ona używana jako katalizator procesu kontaktowego, produkującego kwas siarkowy. Przetwarza ona także produkty z ropy naftowej, np. parę alkoholową w formaldehyd. Popularne zastosowania tego procesu to zapalniczki.

Platyna w formie powłoki jest używana na dziobach rakiet, w dyszach paliwowych silników odrzutowych i innych zastosowaniach wymagających długotrwałej, niezawodnej odporności na żar lub na skutki korozyjne atmosfery, nawet w środowiskach siarkowych.

fot. Eric Golub, flickr.comCC BY 2.0

Czytaj także:  Chińczycy szukają złota w Oceanie Indyjskim