Najsłynniejsze monety świata: Dukat

Dukaty należą do najpopularniejszych złotych monet na świecie, a zwłaszcza w Europie. Cieszą się zainteresowaniem zarówno ze strony inwestorów, jak i kolekcjonerów. Nie wszyscy wiedzą jednak, że często sprzedawane dziś monety, oznaczone datą 1915, świeżo wyszły spod menniczych stempli.

Oryginalne dukaty używane były już w średniowieczu. Nazwa pochodzi od łacińskiego ducatus. Oznacza „odnoszący się do księcia (lub księstwa)” i oryginalnie oznaczała „monetę księcia” lub „monetę księstwa”. Pierwsze dukaty, jeszcze ze srebra, wybito w 1140 roku na polecenie króla Sycylii, Rogera II. Monety te przedstawiały figurę Chrystusa.

SIEDEM WIEKÓW ZŁOTEGO DUKATA

Po upływie ponad wieku, w 1284 roku Wielka Rada Wenecji wprowadziła do obiegu pierwsze dukaty z czystego złota. Wagę i rozmiar monety oparto na parametrach najpopularniejszego wtedy florina, zwiększając nieco ich wagę ze względu na różnice w obowiązujących systemach miar i wag. Dukat wenecki zawierał 3,545 grama złota o próbie 994,7. Było to najczystsze złoto, jakie można było wyprodukować w tamtych czasach.

Przez kilka stuleci dukaty przedstawiały Chrystusa i Weneckiego Dożę klęczącego przed Świętym Markiem. Zmieniały się jedynie imiona kolejnych władców. Mimo, że zachodnie standardy mennicze coraz częściej obejmowały wybijanie daty emisji monet, dukaty nie posiadały takiej informacji. Tak było aż do czasu, gdy w 1797 roku Napoleon doprowadził do upadku Republiki Weneckiej.

Dukaty bite były także na Węgrzech i w Królestwie Niderlandów. Powszechnie używano ich również w Rosji, Szwecji oraz w Polsce. Pierwsze polskie dukaty wybite zostały na początku XIV wieku, za panowania króla Władysława Łokietka. 1 dukat zawierał 3,43 grama złota próby 986.

Do ciekawostek należy niewątpliwie wybita w 1621 roku (w zaledwie trzech znanych egzemplarzach), moneta o nominale 100 dukatów i wadze 350 gramów. Warto wspomnieć także o dukatach powstańczych, emitowanych podczas Powstania Listopadowego.

NOWE BICIE

Dziś dukaty i ich repliki bite są przez klika światowych mennic. Największą popularnością cieszą się monety 1- i 4-dukatowe (czworaki) pochodzące z Mennicy Austriackiej. Pierwsze dukaty wybito w Austrii na początku XVI wieku, a ich obecny wygląd nie zmienia się od 1872 roku. Ponieważ ostatnia oficjalna emisja austriackich dukatów przypadła na 1914 rok, wszystkie dukaty wybite później oznacza się symboliczną datą 1915. Monety te pochodzą z tzw. nowego bicia.

Nowe dukaty wykonane są ze złota próby 986. Ich rewers zdobi prawy profil cesarza Franciszka Józefa I, a w otoku napis: FRANC IOS I D G AUSTRIAE IMPERATOR. Awers przedstawia dwugłowego cesarskiego orła i napis: HUNGAR BOHEM GAL (4) LOD ILL REX A A 1915.

Moneta o nominale jednego dukata ma 19,75 mm średnicy, zawiera 3,44 grama czystego złota, a jej waga całkowita to 3,49 g. Czworak ma dwukrotnie większą średnicę, zawiera 13,77 grama czystego złota i waży 13,96 g.