Monety, zwłaszcza srebrne, stare, często pokrywają się czarną, nieestetyczną patyną. Nie jest to uszkodzenie monety. Warstwa patyny narasta na powierzchni metalu, więc można ją usunąć dość prostymi, babcinymi sposobami.
Kwasek cytrynowy
Wystarczy zwykły, dostępny w sklepach spożywczych kwasek cytrynowy, używany na przykład do nasączania słodkich, biszkoptowych wypieków. Wylewamy go na niewielkie naczynie – może być spodek. Zanurzamy w nim monetę.
Ważne jest, by cała powierzchnia monety była dokładnie przykryta roztworem. Po około godzinie wyjmujemy monetę z roztworu. Płuczemy ją pod bieżącą wodą lekko przecierając w dłoniach. Jeśli efekt nie zadowala nas, możemy do mycia dodatkowo użyć mydła.
Płyn do czyszczenia biżuterii
Można użyć na przykład „Gold Silver” firmy Scan. Jest dostępny w sklepach jubilerskich, złotniczych, chemicznych, a także filatelistycznych i numizmatycznych. Zalecane jest polanie płynem monety i delikatne pocieranie jej w palcach. Innym sposobem jest bardzo delikatne przetarcie do połysku monety specjalną – przeznaczoną do monet i sztabek szmatką. Następnie należy spłukać ją z płynu pod bieżącą wodą.
Pasta do zębów
Za jej pomocą można wyczyścić monetę, aż będzie się świeciła. Jeśli zrobimy to delikatnie palcami, a nie szczoteczką – jak w przypadku czyszczenia biżuterii, to uzyskamy idealny efekt i nie uszkodzimy, nie porysujemy monety. Najlepiej rozcieńczyć pastę z wodą. Po skończonym zabiegu płuczemy monety pod bieżącą wodą. Czynność powtarzamy kilkakrotnie aż do uzyskania oczekiwanego efektu. Pasta pomoże wszystkim monetom, które nie mają zanieczyszczeń w zagłębieniach. Stosując ją wyłącznie do takich monet, unikniemy osadzania się pasty w zagłębieniach monety. Najlepiej czyścić monety w gorszych stanach zachowania, wtedy nie ma niebezpieczeństwa, że zniszczymy monetę, za którą zapłaciliśmy fortunę.
Wyczyszczone monety będą wyglądały lepiej wizualnie, chociaż ich stan zachowania nie ulegnie zmianie. Czyszczenie monet, zwłaszcza z patyny, nie wpływa na polepszenie ich stanu zachowania.
Suszenie
Suszenie jest procesem, które może bardzo łatwo porysować monetę. Monety nie można pozostawić do wyschnięcia, gdyż mogą zostać na niej ślady po kroplach. Najlepiej owinąć monetę ręcznikiem lub specjalną ściereczką do monet i sztabek i lekko ją ścisnąć. Czynność powtórzyć kilkakrotnie, aż do jej zupełnego wysuszenia.
Uwaga!
Nigdy do czyszczenia monet nie należy stosować tzw. wody królewskiej (tj. mieszaniny kwasu solnego i azotowego w stosunku 3:1), gdyż roztwór ten rozpuszcza nawet złoto i platynę, bezpowrotnie niszcząc monety.
fot. Nationalmuseet – National Museum of Denmark, flickr.com, CC BY-SA 2.0