Złoto zaliczane jest do stabilnych i bezpiecznych nośników wartości. W porównaniu z innymi typami inwestycji, takimi jak nieruchomości, instrumenty finansowe oraz waluty, cena złota nie podlega tak dynamicznym i gwałtowanym zmianom. Od lat, złoto – podobnie jak inne metale szlachetne – uznawane jest za dobrą inwestycję na czas kryzysu.
Inwestując w złoty kruszec trzeba znać jego cenę, ale również czynniki, które na tę cenę wpływają. Złoto uważane jest za bezpieczną przystań, gdyż jego kurs wzrasta w czasach kryzysów i różnego rodzaju zawirowań. Jego stała cena wyznaczana jest dwa razy dziennie (od 1919 roku cena złota ustalana jest w dolarach o godzinie 10.30 oraz 17.00 czasu londyńskiego) przez London Gold Fixing, jednak należy pamiętać, iż jest to jedynie wartość referencyjna, stanowiąca punkt odniesienia. Finalnie na cenę tę wpływ mają liczne zewnętrzne czynniki.
1. Podaż i popyt
Rynek złota, podobnie jak wszystkie inne, podlega prawu popytu i podaży. Złoto jest metalem niezwykle cenionym i poszukiwanym. Znajduje ono swoje zastosowanie w bardzo wielu dziedzinach takich jak bankowość, złotnictwo, medycyna, technologia czy szeroko rozumiane inwestycje. Podaż uzależniona jest przede wszystkim od produkcji kopalń, a w niewielkim stopniu także od recyclingu.
W sytuacji mniej lub bardziej ograniczonej podaży i wciąż rosnącego zainteresowania inwestorów cena złota długoterminowo wzrasta. W krótkim lub średnim terminie poddawana jest fluktuacjom.
2. Perspektywy gospodarcze
Globalna sytuacja gospodarcza to kolejny czynnik, który pośrednio wpływa na złoto. W okresie recesji inwestorzy poszukują bezpiecznych przystani do lokowania swojego kapitału. Złoto jest jednym z tych bezpiecznych aktywów, które wybierane są w okresie zwiększonej niepewności.
Renoma złota jako bezpiecznego nośnika wartości jest w pełni zasłużona. Złoty kruszec oferuje bowiem inwestorom możliwość zabezpieczenia swoich aktywów w okresie zawirowań gospodarczych.
3. Cena złota i siła dolara
Złoto notowane jest na giełdach w dolarze amerykańskim. Relacja między ceną złota a dolarem jest decydująca i odwrotnie proporcjonalna. Zasada więc jest następująca: silniejszy dolar to słabsze złoto, z kolei, gdy waluta traci na wartości – cena złota utrzymuje tendencję wzrostową.
4. Cena złota i stopy procentowe
Ustalane przez banki centralne stopy procentowe wpływają na wiele czynników m.in. na inflację czy na koszt pozyskania kapitału. Utrzymywane przez długi czas na niskim poziomie stopy procentowe oraz tani pieniądz przekładają się na wzrost inflacji, osłabienie waluty i wzrost ceny kruszcu.
5. Branża jubilerska i jej wpływ na cenę złota
Branża jubilerska to ta, w której złoto ma szczególnie praktyczne zastosowanie. Około połowy całego złota dostarczanego na rynek jest zagospodarowane przez branżę jubilerską, z czego mniej więcej połowa to dwa największe rynki: Chiny i Indie.
Rynek dóbr luksusowych, w tym biżuterii, przejawia pewną wrażliwość na sytuację gospodarczą. W okresie zawirowań gospodarczych, popyt na biżuterię może minimalnie się zmniejszyć, jednak nie jest to zasadą. Rynki dóbr luksusowych często opierają się recesjom.
Z uwagi na swój duży udział w całkowitym popycie, sektor jubilerski może wpłynąć na cenę złota w przypadku dużych wydarzeń np. sezon ślubny w Indiach, gdzie tradycyjnie kupuje się duże ilości złotej biżuterii.
6. Przemysłowe zastosowania złota
Wśród nowych technologii miejsce dla siebie znalazło również złoto. Szlachetny kruszec, który od wieków budzi ogromne pożądane ludzi na całym świecie, odgrywa dziś znaczącą rolę m. in. w dziedzinie elektroniki, medycyny czy kosmetyki. Wyjątkowe właściwości złota zauważają i wykorzystują również coraz częściej przemysły kosmiczny oraz budowlany. Z każdym rokiem wydłuża się więc lista podmiotów reprezentujących w odniesieniu do złota stronę popytową.
Wykładniczy wzrost wyrobów z poszczególnych dziedzin znajduje więc odzwierciedlenie w większym popycie na ten materiał, a cena złota w związku z tym regularnie wzrasta.
7. Koszty produkcji złotego kruszcu
Cena złota nierozerwalnie wiąże się z kosztami jego produkcji. Złoty kruszec wymaga wydobycia, rafinacji, transportu czy przetwarzania na konkretne produkty. W każdym sektorze koszty związane z obróbką produktu i jego ceną sprzedaży są bezpośrednio ze sobą powiązane i dokładnie to samo dzieje się ze złotem.
W punktu widzenia kosztów produkcji, na cenę złota wpływa np. inflacja, która przekłada się na wszystkie koszty związane z wydobyciem, ale także stopień eksploatacji złóż – im bardziej złoże jest wyeksploatowane, z tym większej głębokości trzeba pozyskiwać złoto, co oznacza, że jego cena będzie wyższa.
Koszt wydobycia uncji złota w różnych kopalniach może różnić się między sobą nawet znacząco. W najtańszych kopalniach może być to nawet 700-1000 dolarów, podczas gdy w innych będzie to 1100-1600 dolarów. Do tego wydobywca dolicza sobie swój zysk, dzięki któremu w ogóle może prowadzić działalność.
Wszystko to zamyka się w skrócie AISC (all-in sutstaining cost) i zawiera także koszty związane z prowadzeniem badań, próbkowania, budowy i uruchomienia kopalni, a następnie jej zamknięcia i doprowadzenia środowiska naturalnego do poprzedniego stanu.