Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego to tajna broń każdego profesjonalnego inwestora. Aby portfel inwestycyjny nie przypominał rollercoastera, powinno się zadbać o jego dobre zróżnicowanie.
Jest to strategia, która zapewnia ochronę przed ryzykiem straty całości oszczędności czy kapitału tylko dlatego, że giełda ma zły dzień, miesiąc lub rok. Szczególnie w czasach globalnych kryzysów i silnych wahań cen akcji, prognoz i wskaźników ekonomicznych wzrasta niepewność inwestowania. I słusznie. Rozsądną strategią jest zatem ta, która polega na dywersyfikowaniu portfela inwestycyjnego. Odnosi się ono do podziału aktywów na różne formy i wartości inwestycji. Uzasadnienie dla różnicowania jest proste: portfele inwestycyjne składające się z różnych rodzajów inwestycji generują średnio wyższe zwroty i niższy poziom ryzyka niż każda pojedyncza inwestycja w portfelu. Jak zatem urozmaicać swój portfel całego kapitału?
Dywersyfikacja inwestycji w oparciu o nowoczesną teorię portfelową
W finansach portfel to zbiór różnych inwestycji. Może składać się z walut, akcji, pośrednich inwestycji w nieruchomości, instrumentów finansowych opartych na towarach, obligacji, opcji, kontraktów terminowych lub certyfikatów. W przypadku strategii dywersyfikacji nacisk kładziony jest nie na poszczególne inwestycje częściowe, ale na różnorodność aktywów w portfelu. Dywersyfikacja portfela inwestycyjnego polega na jego ustrukturyzowaniu. Składa się on wówczas z co najmniej dwóch różnych indywidualnych inwestycji. Jednak efekt tego urozmaicenia pojawia się realnie zazwyczaj dopiero wtedy, gdy aktywów jest jak najwięcej.
W jaki sposób dywersyfikować?
Dostępne są różne metody. Można na przykład aktywa podzielić na urozmaicone elementy bazowe. Na przykład zdywersyfikowany portfel można podzielić na instrumenty finansowe związane z akcjami, obligacjami, towarami, nieruchomościami lub walutami. Istnieje jednak również możliwość podziału aktywów na różne instrumenty finansowe. Ryzyko można utrzymać długoterminowo pod kontrolą poprzez różnicowanie go za pomocą lokowania w nim różnych inwestycji. Ponieważ dwie główne klasy aktywów – akcje i obligacje – rzadko poruszają się jednocześnie, ostrożna konstrukcja portfela może pomóc zmaksymalizować zyski.
Dobrze zdywersyfikowany portfel inwestycyjny powinien zawierać poszczególne rodzaje aktywów, które zabezpieczą trwanie inwestycji:
- gotówka,
- akcje spółek,
- obligacje skarbowe,
- ETF-y i fundusze inwestycyjne,
- kryptowaluty,
- złoto.
Cel dywersyfikacji w sektorze finansowym
Celem różnicowania jest m.in. zmniejszenie ryzyka utraty kapitału. W finansach ryzykowna jest podatność i intensywność wahań aktywów lub portfela. Powszechnie stosowaną miarą ryzyka w finansach jest bowiem zmienność. W miarę możliwości strategia różnicowania składu portfela nie powinna odbywać się kosztem zysków lub tylko w niewielkim stopniu. Na przykład przy dobrej strategii urozmaicenia ryzyko całkowitej utraty aktywów może zostać znacząco zmniejszone.
Główny cel dywersyfikacji polega na podziale zainwestowanych środków pomiędzy odmienne projekty o innym współczynniki korelacji stóp zwrotu oraz maksymalne ograniczenie ryzyka inwestycyjnego. Budując swój portfel, zawsze należy zacząć od tego, czym dokładnie dysponujemy w zakresie możliwości finansowych oraz od rzetelnej analizy potrzeb.
Minimalizacja ryzyka inwestycji poprzez rozsądną alokację aktywów
Dywersyfikacja swojego portfela inwestycyjnego w roku 2022, ale i w szerszym wymiarze czasowym, działa na dwóch poziomach: pomiędzy klasami aktywów oraz w ramach tych klas. Szerokie urozmaicenie majątku w ramach różnych klas aktywów, takich jak akcje i obligacje jest najłatwiejszym sposobem na ograniczenie ryzyka. Aktywa w ramach klasy powinny być również szeroko zróżnicowane w celu utrzymania na jak najniższym poziomie indywidualnego ryzyka związanego z bezpieczeństwem.
Czy warto dywersyfikować?
Większość inwestorów zgadza się co do tego, że warto zwiększać bezpieczeństwo, jakie daje zdywersyfikowany portfel. Nie stawianie wszystkiego na jedną kartę, a rozłożenie ryzyka, sprawdziło się w wielu sytuacjach życiowych. Jest to szczególnie ważne w przypadku inwestycji, aby – jak mawiają maklerzy giełdowi – nie wkładać wszystkich jajek do jednego koszyka, a zatem nie powinno się umieszczać wszystkich swoich pieniędzy w jednej klasie aktywów. W końcu każdy, kto wierzy, że jest w stanie dokładnie przewidzieć, które inwestycje przyniosą sukces z biegiem czasu, stosuje niezwykle ryzykowną strategię. Dobra dywersyfikacja w każdej branży jest jednym z najważniejszych fundamentów udanej strategii portfelowej. Ale prywatni inwestorzy, jak pokazują badania, zwykle nie postępują odpowiednio. Konsekwencje to niepotrzebnie wysokie ryzyko w portfelu i zwykle niższe zwroty. Wbrew powszechnemu przekonaniu, nie wystarczy przeprowadzić dywersyfikacji swojego portfela jednorazowo. Należy go bilansować ponownie – mniej więcej co 1 rok – i wprowadzać w jego ramach odpowiednie zmiany, jeśli stopień ryzyka nie jest zgodny z przyjętymi celami finansowymi lub strategią.
Ograniczanie ryzyka inwestycyjnego poprzez urozmaicanie portfela nie jest skomplikowane, a jednak pomimo tego, wiele osób czyni to błędnie tracąc część swoich oszczędności. Są inwestorzy, których nieznajomość technik dywersyfikacji kosztuje przykre konsekwencje, szczególnie w czasach kryzysu.
Jest niezaprzeczalnym faktem, iż dzięki dywersyfikacji można ochronić swój kapitał przed dużymi stratami cenowymi w przypadku jakichkolwiek awarii. Na szczęście dywersyfikacja portfela nie jest tak skomplikowana, jak się wydaje i z pewnością z jej pomocą zminimalizować ryzyko utraty.