Niektórzy uważają złoto za bezproduktywny element portfela, który można tylko wydobyć z ziemi i schować w sejfie. Dla wielu innych, kruszec odgrywa istotną rolę w przechowywaniu majątku, jego ubezpieczeniu i dywersyfikacji. Jednak dla większości – złoto i jego zachowanie pozostaje zagadką.
Zrozumienie mechanizmów sterujących cenami kruszcu wymaga przede wszystkim znalezienia odpowiednich ram odniesienia: do czego właściwie służy złoto, do czego raczej się nie przyda i jak reaguje w poszczególnych warunkach ekonomicznych.
Analizując zachowanie złota należy przede wszystkim przyjrzeć się czterem kanałom popytu (jubilerski, technologiczny, inwestycyjny i zakupy banków centralnych) oraz dwóm kanałom podaży (wydobycie i odzyskiwanie złota). By otrzymać pełen obraz wystarczy spojrzeć na nie pod kątem siedmiu globalnych czynników:
1. WALUTY
W 1971 roku złoto przestało być oficjalną kotwicą dla światowych walut. Wciąż jednak zachowało niektóre cechy waluty – jest doskonałą jednostką wymiany i sposobem przechowywania majątku. Ponadto, prezentuje odwrotną zależność do amerykańskiego dolara i walut krajów rozwiniętych. Jest także chętnie wykorzystywane do utrwalania wartości pieniądza w krajach o niestabilnej walucie. W odróżnieniu od tradycyjnych walut, ilość dostępnego złota jest ograniczona i na niczyje żądanie nie może być zwiększona.
2. INFLACJA
Globalna inflacja oraz oczekiwania inflacyjne dyktują siłę nabywczą pieniądza. Wpływają na codzienne decyzje: czy kupić coś dziś, czy poczekać do jutra. Wysoka inflacja, także ta spodziewana w przyszłości, ma silny, pozytywny wpływ na popyt na złoto. Warto jednak pamiętać, że właściwości złota jako zabezpieczenia majątku powinno się analizować w kontekście globalnej, a nie tylko lokalnej inflacji.
3. STOPY PROCENTOWE
Stopy procentowe są kluczowym składnikiem przy ocenie finansowych aktywów, ponieważ mierzą zasadność przechowywania majątku w gotówce. Wyższe stopy procentowe mogą negatywnie wpłynąć na atrakcyjność złota wśród inwestorów, ale środowisko ekonomiczne w jakim powstają, stymuluje zakupy złota jako dobra konsumpcyjnego.
4. DOCHODY I WYDATKI KONSUMENTÓW
Biżuteria, sztabki, monety i kruszec przemysłowy stanowią większość popytu na złoto. Wzrost dochodów wśród konsumentów i związane z nim wolne środki (a zatem i wyższe wydatki) mają silne przełożenie na popyt na złoto. Widać to szczególnie na rynkach rozwijających się, gdzie wraz z bogaceniem się społeczeństwa rosną także zakupy złota (m.in. jako symbolu zamożności).
5. NAGŁE WAHANIA
Kryzysy, zakłócenia rynku i związane z nimi ryzyko różnic kursowych wpływają na globalny rynek, w tym także na sektor metali szlachetnych. Recesja i niestabilność tradycyjnie zwiększają popyt na płynne aktywa wysokiej klasy. Nagłe zakłócenia mogą mieć rujnujący wpływ na majątek inwestorów, ale aktywa takie jak złoto pomagają częściowo łagodzić niespodziewane straty.
6. ZRYWY WŚRÓD INWESTORÓW
Istnieją bodźce, które napędzają wśród konsumentów i inwestorów krótkoterminowe zrywy. Mogą one wynikać z analiz technicznych, ale także psychologii tłumu i nie zawsze są związane z fundamentalną relacją podaży i popytu. Wielu inwestorów kierujących się nagłymi zrywami nie decyduje się jednak na fizyczny kruszec, a na kontrakty terminowe. Są one bardzo płynne i umożliwiają wykorzystanie dźwigni. Inwestorzy o rozumowaniu długoterminowym decydują się na fizyczny kruszec i rzadko ulegają takim zrywom.
7. PODAŻ KRUSZCU
Wszystkie powyższe czynniki wpływają na motywację do zakupów złota. Z kolei podaż kruszcu, czyli jego wydobycie oraz odzyskiwanie (recykling), wpływa na jego cenę. Ta zaś – na wzrost popytu. Nawet krótki spadek wydobycia w kopalniach lub produkcji w rafineriach i mennicach może sprawić, że inwestorzy będą skłonni zapłacić za złoto wyższą cenę.
W oparciu o: Gold Investor. Risk management and capital preservation; World Gold Council 07.2013